9. Mobiliteit

- Het STOP-principe is herkenbaar binnen het vervoersmiddelenbezit van de Hallenaar. We zien minder wagens en meer alternatieve vervoersmodi.
- In 2022 zijn er in Halle 18.839 wagens bij 17.408 huishoudens
- Halle heeft 17 deelwagens op het grondgebied.
- Bijna de helft (46.3%)  van de respondenten geeft aan één of meer openbaar vervoersabonnementen te hebben binnen het gezin.
- De auto blijft het dominante vervoersmiddel. 
- 69,9% van de inwoners wonen binnen een buffer van 200 m rond treinstation of een halte van het openbaar vervoer.
- Halle kent op 66 km geïnventariseerde voetwegen
- Hallenaren zijn meer tevreden over deze fietsinfrastructuur, een stijging van 39% ten opzichte van 2017.
- We zien tevens dat mensen het veiliger fietsen vinden in Halle, +23% ten opzichte van 2017. Maar hier scoort Halle wel lager dan het gemiddelde van Vlaamse gemeenten.
- Halle telt 49 publieke laadpunten voor elektrische voertuigen
- Onze stad telt zo'n 55 Shop & Go parkeerplaatsen in het centrum van Halle en op Sint-Rochus waar je 30 minuten gratis kan parkeren
- 23 plaatsen zorgparkeren in onze stad
- Halle telt 2.71 verkeersongevallen met letsels per 1000 inwoners in 2022.

Halle is een 15- minutenstad. Bewoners vinden op 15 minuten (“density”) wandelen of fietsen (“design”) alle essentiële functies vinden: winkels, kantoren, scholen, gezondheidszorg, sport, cultuur en ontspanning (“diversity”). Een stad met een compact centrum, met eigen uitdagingen voor de verschillende vervoersmodi.

De Mobiscore kijkt hoe dicht deze woonplaats ligt bij voorzieningen zoals winkels, scholen, stations, bus- en tramhaltes. En berekent de milieu-impact van de verplaatsingen die je naar verwachting zult moeten doen. Raak je van deze buurt overal te voet en met de fiets, of is er een belangrijke halte of station nabij? Dan is de milieu-impact kleiner dan wanneer je de auto moet nemen. Je kunt de Mobiscore berekenen voor elke buurt in Vlaanderen en Brussel.  We zien eerder hoge score voor Halle, wat betekent dat de voorzieningen in de buurt gemakkelijker met de fiets of te voet te bereiken zijn en de milieu-impact van de verplaatsingen waarschijnlijk lager is in vergelijking met locaties met een lagere score.

Het thema "Mobiliteit" is met 14% van alle berichten en 20% van alle reacties een prominent thema binnen het burgerplatform Hoplr. Het onderwerp lijkt sterker te leven in specifieke buurten, zoals Breedhout, Lembeek Oost, en Essenbeek. Belangrijke topics binnen mobiliteit zijn onder meer Knip Kluisbos, Speelstraat, Verkeersoverlast, Gewijzigde verkeerssituatie en verkeersbeleid Nijvelsesteenweg. Berichten en reacties benadrukken diverse mobiliteitsproblemen, zoals verkeersoverlast, parkeren, en herinrichtingsplannen van wegen, met een focus op praktische gevolgen en de noodzaak van betrokkenheid van de lokale gemeenschap bij besluitvormingsprocessen. Specifieke situaties, zoals de knip in Kluisbos, worden uitvoerig besproken, waarbij bewoners zorgen uiten over de impact op verkeersdruk en -veiligheid. 

Uit de gemeente-stadsmonitor leren we dat het STOP-principe herkenbaar is binnen het vervoersmiddelenbezit van de Hallenaar. We zien minder wagens en meer alternatieve vervoersmodi.

Om het wagenbezit in kaart te brengen, wordt onderscheid gemaakt tussen het aantal wagens en het aantal wagens per huishouden.

In 2022 zijn er in Halle 18.839 wagens bij 17.408 huishoudens. In 2017 waren er respectievelijk in Halle 17.872 wagens bij 16.289 huishoudens. Dit betekent dat er in Halle in 2022 108,2 wagens per 100 huishoudens zijn tegenover 109,7 wagens per 100 huishoudens in 2017. Ter vergelijking: in Vlaams-Brabant zijn er in 2022 120,1 wagens per 100 huishoudens tegenover 121,3 wagens per 100 huishoudens in 2017. En in het Vlaams Gewest zijn er in 2022 113,4 wagens per 100 huishoudens tegenover 114,1 wagens per 100 huishoudens in 2017.

Onderstaande  tabel geeft een overzicht van het aantal wagens per type huishouden. Zo valt uit de onderstaande tabel af te leiden dat er in Halle 32,6% van alle huishoudens alleenwonenden zijn, die 17,5% van het totale aantal wagens in hun bezit hebben. Terwijl paren met thuiswonende kind(eren) die 30,1% van alle huishoudens in Halle uitmaken, 43,6% van het wagenpark bezitten.

Veel burgers blijven gehecht een eigen voertuig.  Nochtans biedt het autodelen heel wat sociale, ecologische en economische voordelen. Een auto staat vaak stil, tot wel 23 uur per dag. Doordat een deelauto vaker en door meer mensen wordt gebruikt, worden andere auto’s overbodig. Uit de impactanalyse van Autodelen.net (2023) blijkt dat één deelwagen maar liefst tot 10 privéauto’s vervangt. Het gebruik van deelwagens kan zo de CO2-uitstoot verminderen, ze verlichten de parkeerdruk en verlagen de individuele kost voor het gebruik van een wagen.  Halle heeft 17 deelwagens op het grondgebied. 

Ongeveer 20% van de respondenten van het stadspanel geeft aan een deelautoabonnement te overwegen indien de wagen beschikbaar is op wandelafstand. Deze intentie is hoger frequentere fietsers en openbaarvervoergebruikers. 

De zekerheid van het bekende en vertrouwde (gehecht aan de eigen wagen) en de onzekerheid over de beschikbaarheid van een wagen zijn de voornaamste redenen om een deelautoabonnement niet te overwegen.

Naast de wagen, is het openbaar vervoer een belangrijk vervoersmiddel. De evolutie in de abonnementen van de Lijn die in omloop zijn, zou een inzicht kunnen bieden in de populariteit van het aanbod van deze vervoersmaatschappij onder de inwoners van Halle. 

Halle kent een goed aanbod aan openbaar vervoer. Halle is tevens goed bereikbaar met de trein. 

In 2022 werd het stadspanel bevraagd omtrent mobiliteit en verplaatsingen. Bijna de helft (46.3%)  van de respondenten geeft aan één of meer openbaar vervoersabonnementen te hebben binnen het gezin. 

Als aanvulling bij het beperkt aantal registratiegegevens, volgen hier een aantal gegevens die verzameld werden via de Gemeente- en Stadsmonitor. Specifiek werd in de Gemeente- en Stadsmonitor gepolst naar het aantal vervoersmiddelen waarover het gezin beschikt: "Over hoeveel vervoersmiddelen beschikt het gezin waar je deel van uitmaakt? Met gezin bedoelen we alle personen met wie je samen een huishouden vormt en onder hetzelfde dak woont." De respondenten konden de volgende mogelijkheden aanvinken: auto, bestelwagen, lidmaatschap autodelen, fiets, kinderfiets, elektrische fiets (max. 25 km/u), speed pedelec (max. 45 km/u), elektrische step, monowheel, elektrisch hoverboard, snorfiets (max. 25 km/u), bromfiets (max. 40 km/u), moto (> 40 km/u), bakfiets, fietskar, abonnement openbaar vervoer (NMBS, De Lijn,…), lidmaatschap fietsdelen, stepdelen, andere.

Wanneer we de afzonderlijke vervoersmiddelen bekijken zien we vooral een stijging in het aandeel inwoners waarvan het gezin in bezit is van een elektrische fiets (+12%), een bromfiets/moto (+9%), en een abonnement voor het openbaar vervoer (+8%). Een daling zien we in het bezit van een auto of bestelwagen (-5%).

Halle heeft 30 telramen in de stad. Telraam is een manier om samen met burgers multimodale verkeersgegevens te verzamelen.  Het Telraam toestel scant voortdurend de straat vanuit het raam van een burger en biedt cruciale gegevens over verschillende vervoerswijzen, waaronder gemotoriseerde voertuigen, fietsers en voetgangers en meer.  Deze telramen stelt de dienst mobiliteit in staat op deze locaties situaties te objectiveren en transparant te maken. Het is een ondersteunende tool om, op basis van data, voorstellen te formuleren. 

De afstand tot het werk kan een rol spelen in de keuze van het vervoersmiddel waarmee men naar het werk of school pendelt. Hoe dichter men bij het werk woont, hoe groter de kans dat men voor een duurzamer vervoersmiddel zal kiezen zoals te voet, de fiets of tram/bus. In de Gemeente- en Stadsmonitor werd de vraag als volgt gesteld: "Welke verschillende vervoersmiddelen gebruik je meestal om de rit van thuis naar je werk, school of opleiding af te leggen?". 

Algemeen toont de enquête dat de wagen in de meerderheid van de Vlaamse steden en gemeenten nog steeds het meest gebruikte vervoersmiddel is voor woon-werkpendel, dit is ook zo voor Halle. 65% van de respondenten maakt gebruik van de wagen voor verplaatsingen woon-werk of school.

We zien in Halle vooral een stijging in het gebruik van openbaar vervoer voor deze verplaatsingen naar 34%.

De resultaten van het stadpanel in 2022 over mobiliteit & verplaatsingen bevestigd dit beeld. De wagen is het meest gebruikte vervoersmiddel. Al zien we hier een groter aandeel van fietsgebruikers, ongeveer 30%. Respondenten geven aan dat ze kiezen voor de fiets omdat dit als gezond en milieuvriendelijk wordt beschouwd.

De auto blijft het dominante vervoersmiddel, ongeacht de af te leggen afstand. Bij afstanden van 5 km of minder zien we dat de fiets ook vaak gebruikt wordt. Voor afstanden van tussen 10 en 25 km zien we dat de trein als alternatief wordt aangegeven.

De keuze voor de wagen ten opzichte van de fiets is voor de respondenten te wijten aan de afstand (in combinatie met het heuvelachtig terrein). Maar ook omdat zich onveilig voelt in het verkeer, de kwaliteit van de fietsinfrastructuur op het traject en de combinatie met andere taken.

De auto is ook het meest gebruikte vervoersmiddel tijdens de vrije tijd. Deze vaststelling kunnen we zowel uit de resultaten van het stadspanel (2022) als uit de resultaten van de gemeente-stadsmonitor (2023) opmaken:

Als algemene tendens komt uit de enquête naar voor dat men voor verplaatsingen tijdens de vrije tijd vaker kiest voor te voet of per fiets, dan wanneer het om woon-werkverplaatsingen gaat.

Duurzaam verplaatsingsgedrag wordt gedefinieerd als de keuze om korte afstanden te voet of per fiets af te leggen. 73% van de Hallenaren geeft aan regelmatig korte afstanden te voet of per fiets af te leggen. Dit aandeel ligt hoger dan het gemiddelde van Vlaamse gemeenten.

Voor een vlotte en efficiënte mobiliteit is een degelijke infrastructuur van groot belang. 
Halle scoort over het algemeen goed op gebied van bereikbaarheid 
•    In Halle wonen alle inwoners binnen 5 km rond een snelwegoprit.
•    100% van alle inwoners wonen binnen 5 km rond een treinstation.
•    69,9% van de inwoners wonen binnen een buffer van 200 m rond treinstation of een halte van het openbaar vervoer.

Het aantal laadpalen, het aantal meter fietssnelweg (en de kwaliteit ervan) en de nabijheid van mobiliteitsmogelijkheden wordt verder besproken in dit onderdeel. Daarnaast wordt tevens de tevredenheid van de inwoners van Halle bekeken betreffende de mobiliteitsinfrastructuur.

Belangrijk is in dit verband mee te geven dat projecten en maatregelen steeds worden ingepast  binnen het globale beleidskader van de Vlaamse Overheid (dMOW). Stad Halle toetst deze aan de verschillende vademecums die door hen worden opgesteld (fietsvoorzieningen, toegankelijkheid, enz.) .

Voetgangersvoorzieningen

In het algemeen vinden de leden van het stadspanel dat er voldoende voetpaden in hun buurt zijn en dat men er veilig kan wandelen. Over de breedte en het comfort van de voetpaden zijn de meningen iets meer verdeeld, al lijkt de evaluatie eerder positief. Wel lijkt men te stellen dat de voetgangersvoorzieningen in de buurt minder toegankelijk zijn voor mensen met een beperking of bij het gebruik van een kinderwagen.

Uitgesplitst per dimensie (voldoende voetpaden, voldoende brede voetpaden, veilige verplaatsing voor mensen met een beperking of gebruik van kinderwagen of looprek) , merken we dat de voetgangersinfrastructuur in de buurten Wolvendries - Grote Weide, Lembeek Oost, Essenbeek en Buizingen vaak lager geëvalueerd wordt vergeleken met de overige buurten. Omgekeerd wordt deze in Don Bosco - Stroppen, Halle Centrum en Sint-Rochus beter geëvalueerd.

In Halle centrum zijn er momenteel drie voetgangerszones waar auto’s alleen toegelaten zijn als ze een doorgangskaart hebben. De huidige zones situeren zich rond de Grote Markt, rond de Basiliekstraat en in Handbooghof.

Een uitbreiding van deze zone naar de Beestenmarkt, Volpestraat en een deel van de Ninoofsesteenweg werd bevraagd aan het stadspanel (2022). De leden van het Stadspanel zijn echter verdeeld over deze uitbreiding. Ongeveer een derde lijkt tegen de uitbreiding te zijn, net iets minder dan de helft is de uitbreiding positief gezind, en ongeveer een vijfde is onbeslist. De uitbreiding van de voetgangerszone kan voornamelijk op de goedkeuring rekenen van panelleden die zich frequenter te voet of met de fiets verplaatsen tijdens hun vrije tijd. Panelleden die frequenter gebruikmaken van de auto tijdens hun vrije tijd zijn negatiever.

Voetwegen, ook wel eens trage wegen genoemd, zijn buurtwegen, veldwegen, steegjes, land- en boswegen, holle wegen, oude spoorwegbeddingen… Welke meestal zijn bedoeld voor niet-gemotoriseerd verkeer. Ze bieden veilige maar ook aangename verbindingen naar school, werk of het dorpscentrum. Daarnaast worden ze vaak recreatief gebruik, denk maar aan de vele wandel-, fiets- en mountainbikeroutes.  Halle kent op 66 km geïnventariseerde voetwegen (exclusief wandelpaden in het Hallerbos.  Onderstaande kaart geef een overzicht van het voetwegennet in Halle.

Fietsinfrastructuur

Fietssnelwegen zijn fietsroutes tussen steden die tot 15 à 20 km van elkaar liggen. Deze fietssnelwegen zijn een initiatief van de provincies, in samenwerking met de gemeenten en de Vlaamse overheid. De fietssnelwegen vormen samen met andere fietsroutes een 'bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk': een gemeente-overschrijdend netwerk dat belangrijke punten met elkaar verbindt (scholen, bedrijventerreinen, ziekenhuizen, stations, winkels, ...). Op termijn zullen de fietssnelwegen alle Vlaamse steden vlot met elkaar verbinden, goed voor een netwerk van 2.700 kilometer. Aangezien meer dan 30% van de Vlamingen op minder dan 7,5 kilometer van het werk woont en de meeste verplaatsingen korter dan 15 kilometer zijn, wordt gehoopt dat pendelaars de auto thuis laten en regelmatiger voor de fiets zullen kiezen. Bij zulke afstanden is men met de fiets immers vaak sneller dan met de auto of het openbaar vervoer. In Halle bedraagt de lengte van de fietssnelweg 7 029.

In Halle is F20, de fietssnelweg Halle-Brussel, ook gekend als kanaalroute zuid 22km lang. De fietssnelweg is volledig befietsbaar. In 2021 vormde de Vlaamse Waterweg hier met Europese middelen (EFRO) de bestaande jaagpaden om tot volwaardige fietssnelwegen. Deze werken kaderen in de plannen van de Vlaamse Waterweg om op langere termijn (2019-2040) grote verbeteringswerken aan het kanaal en de oevers uit te voeren.

Tussen Halle en Ruisbroek is er dynamische verlichting. Sinds 2023 is er ook verlichting tussen Ruisbroek en Brussel. Daarnaast zijn er nog plannen om op de rest van het traject verlichting te plaatsen.

Uit de bevraging van het stadspanel in 2022 zien we dat ongeveer 80% van de Hallenaren de fietssnelweg kent. De meerderheid van de panelleden gebruikt de fietssnelweg voornamelijk voor recreatie.

Naast de fietssnelweg, heeft Halle de afgelopen jaar geïnvesteerd in fietsinfrastructuur.  Het inrichten van fietsstraten, het (her) aanleggen van fietspaden en het installeren van scheidingen tussen de rijweg en het fietspad zijn hier voorbeelden van. 

De meningen over de fietsvoorzieningen in de eigen buurt lijken verdeeld als we de resultaten van het stadpanel (2022) analyseren. Behalve wanneer het gaat over verkeersveiligheid. Daarbij stelt ongeveer twee derden van de panelleden dat het verkeer te onveilig is in hun buurt om kinderen alleen te laten fietsen.

Uitgesplitst per dimensie, merken we dat de fietsinfrastructuur in Halle Centrum consequent beter geëvalueerd wordt dan in de overige buurten
In de gemeente-stadsmonitor geven 47% van de respondenten aan dat er voldoende fietsinfrastructuur is. Halle maakt hier een inhaalbeweging van +24% ten opzichte van de meting in 2017.

Het kunnen stallen van de fiets is belangrijk in de overweging om de fiets te gebruiken. In Halle zijn er 50 fietsenstallingen waarvan 3 overdekt.  

Naast de fietsenstallingen zijn er ook openbare fietspompen en oplaadpunten voor elektrische fietsen voorzien op het openbaar domein. Er zijn 7 openbare fietspompen op het openbaar domein: station Halle, station Lembeek, station Buizingen, Molenborre, Parklaan, J.Possozplein en Kopheiweg. Er zijn 4 oplaadpunten voor elektrische fietsen in het centrum van Halle, dit ter hoogte van de Bergensesteenweg, Molenborre, Beestenmarkt en aan het Possozplein.

Vooral bij winkels en in Halle centrum lijkt een grotere groep van de panelleden af en toe tot bijna altijd hun fiets veilig te kunnen stallen. Op andere plaatsen, vooral nabij de stations van Lembeek en Buizingen, wordt dit slechter ingeschat.

We vroegen de panelleden in 2022 naar hun mening over enkele bestaande en potentiële ingrepen in het openbaar domein, met betrekking tot duurzaam verplaatsen. Ingrepen rond (veilige) fietsenstallingen lijken het sterkst ondersteund te worden (maar mindere nabijheid van de eigen woning), naast het rijcomfort van fietspaden verhogen. Het terugdringen van autoverkeer langs fietsroutes en fietsstraten zijn de meest contentieuze ingrepen waar de opinies van autogebruikers en fietsers sterker uiteen lopen. 

Laadpunten elektrische wagen

Gemeenten, netbeheerders en ondernemingen kunnen het gebruik van elektrische wagens faciliteren door laadinfrastructuur te voorzien. Om de positieve evolutie van elektrische wagens te vergroten wil het Lokaal energie en klimaatpact (LEKP) minstens één laadpuntequivalent per 100 inwoners tegen eind 2030. Deze doelstelling wordt verscherpt in het LEKP 2.0 tot minstens 1,5 laadpuntequivalent per 100 inwoners tegen eind 2030.

De doelstelling omvat zowel publieke als semipublieke laadpunten.

•    Semipublieke laadpunten zijn laadpunten die voor alle gebruikers, al dan niet verbonden aan een bedrijf of entiteit, toegankelijk zijn. Doorgaans gaat het om locaties bij kleine handelaars, grote supermarktparkings, bedrijfsparkings, klassieke tankstations en andere strategisch gelegen locaties. Deze laadpunten zijn toegankelijk gedurende elke dag van de week en minstens tien uur per dag.  

•    Publieke laadpunten zijn laadpunten voor normaal of hoog vermogen die op niet-discriminerende basis gedurende elke dag van de week en vierentwintig uur per dag toegang verlenen aan gebruikers van elektrische voertuigen, ongeacht de concrete wijze van authenticatie, gebruik en betaling.

Halle telt 49 publieke laadpunten voor elektrische voertuigen, waarvan 2 snellaadpunten. Daarnaast zijn er ook 293 semi-publieke laadpunten, waarvan 4 snellaadpunten.

Het gevoel leeft dat er momenteel te weinig inspanningen geleverd worden wat betreft publieke laadpalen. 

Parkeren

Ongeveer de helft van de Hallenaren komt minstens wekelijks met de auto naar het centrum. Tot 90% van andere doelgroepen zoals scholieren, handelaars, zorgverleners of anderen doet dit minstens wekelijks. Dit leren we uit de bevraging van het stadspanel in 2022 betreffende het parkeerbeleid.

Het parkeerbeleid in Halle telt vanaf 1 februari 2022 nog slechts drie zones (groene zone, Rode zone en blauwe zone) met elk hun eigen capaciteit, regels en tarieven.  

Door de invoering van het parkeerbeleid (zie verder) overwegen panelleden minder vaak de wagen te nemen om naar Halle centrum te komen. Voornamelijk Hallenaren die net buiten de betalende zone wonen laten de auto sinds de verandering vaker staan om naar het centrum te komen. Onder de overige doelgroepen blijkt de afname van autogebruik iets beperkter.

Gezien Halle een compact centrum heeft zijn de parkings op wandelafstand van een aantal centrale locaties in de stad. 

Naast de verschillende openbare parkings wordt er ook ingezet op specifieke plaatsen voor kort parkeren, aangepaste parkeerplaatsen voor mensen met een beperking en zorgparkeren.

Onze stad telt zo'n 55 Shop & Go parkeerplaatsen in het centrum van Halle en op Sint-Rochus waar je 30 minuten gratis kan parkeren. Een ticket nemen of je parkeerschijf leggen is hier niet nodig, parkeersensoren registreren je uur van aankomst en vertrek. Uit de bevraging van het stadspanel in 2022 blijkt dat deze plaatsen gewaardeerd en frequent gebruikt worden. De bijhorende app mist op dat moment nog bekendheid.

In Halle vind je op heel wat plekken ook parkeergelegenheid voor mensen met een handicap. Op deze gebruikerskaart vind je een handig overzicht waar je onder meer ook de afmeting, ondergrond en beweegruimte rondom de parkeerplaats kan aflezen. 

Zorg aan huis wordt steeds belangrijker (zie ook thema zorg & gezondheid). Zorgverleners verliezen te vaak kostbare tijd bij het zoeken naar een parkeerplaats in de buurt van hun patiënt. Daarom werd de Parkeer & Zorg-sticker bedacht. Door deze op je garagepoort of aan je inrit zichtbaar te maken weten zorgverlener dat hij of zij hier even mag parkeren. Ondertussen zijn er 23 plaatsen zorgparkeren in onze stad.

Een meerderheid van de respondenten van het stadspanel (bevraging parkeerbeleid 2022) vindt in het centrum meestal of altijd een beschikbare parkeerplaats. Er wordt wel een grotere parkeerdruk ervaren net buiten de betalende zones.

Hoe meer mensen, des te groter de kans dat een ongeval zich zal voordoen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat in een stedelijke omgeving meer verkeersongevallen worden geregistreerd dan in een landelijke omgeving. Om hiervoor te corrigeren voorziet de databank ook in relatieve cijfers, nl.  het aantal verkeersongevallen per 1.000 inwoners. Het gaat om ongevallen die zich voordeden in de publieke ruimte en waarbij één of meerdere personen verwond werden. Ongevallen op privé domein en ongevallen met louter blikschade worden met andere woorden niet meegeteld. Halle telt 2.71 verkeersongevallen met letsels per 1000 inwoners in 2022. Ter vergelijking, in Vlaanderen ligt dit aantal op 3.49.

Statbel publiceert daarnaast ook de exacte locaties van de ongevallen op kaart. Je kan hierbij het gewenste tijdstip en locatie selecteren, en inzoomen op specifieke omstandigheden van het ongeval. 

Met het oog op mobiliteit kunnen we nagaan welke modi voornamelijk betrokken zijn bij deze letselongevallen. Het terugdringen van letselongevallen bij zowel autobestuurders als fietsers vormt een belangrijk topic op verschillende beleidsagenda's. 

Dat auto-ongevallen over het algemeen vaker voorkomen, ligt mogelijk in het verlengde van de vaststelling dat de wagen nog steeds het meest populaire vervoersmiddel is.  Het gaat hier om ongevallen met lichamelijk letsel. Ongevallen waarin minstens één wagen betrokken is, veroorzaken vaker letsel dan ongevallen waarin enkel fietsers betrokken zijn. Deze laatsten komen dan ook minder voor in de statistieken van letselongevallen.