Transversale engagementen

Toegankelijkheid is een breed begrip dat verschillende aspecten omvat, met name fysieke toegankelijkheid (toegankelijkheid van buitenruimte en gebouwen) , toegankelijkheid van informatie en communicatie (taalgebruik, lettertype, jargon, enz. ) en toegankelijke dienstverlening (openingsuren, werking van een onthaal, enz). Dit gebeurt met het oog op de meest kwetsbare burger, zodat het beleid rekening houdt met iedereen.

Bij toegankelijkheid is laagdrempeligheid een basisvereiste. Integrale toegankelijkheid omschreven worden aan de hand van de 7B’s:
- Betaalbaarheid: de dienstverlening houdt rekening met de financiële draagkracht van de burger.

- Begrijpbaarheid: verstaanbaar maken van informatie en deze aanpassen aan de doelgroep. Dit kan zowel op een verbale als op een non-verbale manier.

- Bruikbaarheid: de dienstverlening en de informatie die verstrekt worden komen tegemoet moeten aan de noden van de burger. Onder bruikbaarheid verstaan we ook dat het aanbod moet afgestemd zijn op de behoeften van de burger. Ook de signaalfunctie die door bepaalde clusters wordt opgenomen is een voorbeeld van bruikbaarheid.

- Betrouwbaarheid: dit heeft betrekking op de juistheid van de informatie en dienstverlening. Een onderdeel hiervan is dat men niet eindeloos doorverwezen wordt. Een ander onderdeel van betrouwbaarheid houdt in dat men rekening houdt met enerzijds de privacy van de burger en anderzijds met het positief imago van de organisatie.

- Bereikbaarheid: dit is een kernaspect dat zowel op tijd als op ruimte slaat. Dit kan zowel op de infrastructuur duiden, als op de openingsuren, het e-loket, de decentrale dienstverlening, …

- Bekendheid: dit betekent enerzijds dat het duidelijk moet zijn waar de klant/burger bepaalde informatie of dienstverlening kan terugvinden. Anderzijds slaat dit ook op transparantie en openbaarheid.

- Beschikbaarheid: dit betekent dat er voldoende aanbod moet zijn.

Jaarrekening 2022:

Globaal genomen kan gesteld worden in de meeste acties, waar toegankelijkheid als transversaal engagement aan gekoppeld is, deze doelstelling ook behaald werd. 
Binnen de sectoren dienstverlening en samenleving werd er nauw samengewerkt tussen verschillende clusters en diensten waardoor sterk ingezet kon worden op de toegankelijkheid, niet enkel op de fysieke toegankelijkheid, maar ook op de andere B’s.
Een greep uit de vele voorbeelden: urban run, de storytelling in communicatie, de nieuwe assistentiewoningen, het dementieterras in het woonzorgcentrum, de begeleiderspas, het Rap op stap kantoor, de initiatieven in G-sport, de blokspot, de spelotheek, de fietsbieb, kijk ik fiets, alle maatregelen en de vaccinatiecampagne i.k.v. corona, uitbreiding van openingsuren van ’t Kadeeke van 6.30 tot 18.30 uur, opstart zorgzame buurt in Buizingen, uitbreiding schoolondersteunende projecten naar basisonderwijs (Plek), brugcoaches tav jongeren die het moeilijk hebben, overkophuis, de brugfiguur onderwijs,…  
Een aantal initiatieven/projecten konden opgestart worden door samenwerkingen tussen verschillende diensten: zo werd ‘Digidokter’, een initiatief van de bibliotheek, uitgebreid tot het opzetten van een E-inclusiebeleid met meerdere openbare computerruimtes, waarvan de opstart in 2022 zal gebeuren. 
Nieuwe inwoners met een zorgprofiel en/of participatieprofiel worden onthaald en wegwijs geholpen in het welzijns- of vrije tijdsaanbod.
Heel wat diensten maken zelf de reflex om ook specifieke doelgroepen te bereiken, betaalbaarheid mee te nemen in verwezenlijkingen, hun aanbod bekend en bereikbaar te maken.
Bijkomend zijn nog een aantal acties gepland: vb vormingen voor baliepersoneel,…
We vermoeden dat we, als transversale ambassadeurs, niet steeds op de hoogte zijn van inspanningen die geleverd worden door diensten op vlak van de toegankelijkheid. In heel wat acties heerst er het gevoel dat er geen rekening gehouden wordt met de toegankelijkheid, maar mogelijks hebben we er gewoonweg geen weet van.  
Waar we tegenaan lopen is de fase waar bij werken aan openbaar domein of stadspatrimonium advies wordt gevraagd omtrent toegankelijkheid en de partners die worden samengebracht omtrent toegankelijkheid. Meermaals wordt de toegankelijkheid pas betrokken is een later stadium, waardoor belangrijke aanpassingen niet meer mogelijk zijn. Tevens worden diverse adviesverleners (vb. Inter, agentschap onroerend erfgoed, fietsersbond, duurzaamheid,…) nog te weinig samen betrokken bij de adviesverlening, waardoor adviezen tegenover elkaar afgewogen moeten worden in plaats van een gemeenschappelijk advies waarin alle aspecten zo goed mogelijk aan bod komen. 
Tevens komen niet steeds alle ingewonnen adviezen op de beslissingstafel terecht. Bij bepaalde acties is advies nodig en spelen wellicht andere factoren mee (tijd, vergetelheid, macht der gewoonte), waardoor advies niet wordt gevraagd of nageleefd. 
We adviseren dat alle betrokken partijen vanaf de voorontwerpfase samen worden betrokken en bij belangrijke ijkpunten opnieuw samen betrokken worden. Tevens deze adviezen aan het college voorleggen zodat het college kan beslissen met welke aspecten al dan niet rekening gehouden wordt. 
In (subsidie/erkennings)reglementen is er eveneens nog heel wat winst te halen op vlak van toegankelijkheid. Als men verenigingen wil aansporen om meer mensen uit specifieke doelgroepen te bereiken, kan in een subsidiereglement opgenomen worden dat extra subsidies toegekend worden per lid/deelnemer met een kom!pas of uit kwetsbare groep, of voor initiatieven genomen om de drempels te verkleinen voor kwetsbare groepen (vluchteling, vreemde herkomst,…)

Duurzaamheid wordt bekeken als alles wat met maatschappelijk verantwoord leven, milieu, ecologie en toekomstgericht denken te maken heeft.  Maar duurzaamheid gaat ook verdere. In september 2015 stelde de algemene vergadering van de Verenigde Naties de Duurzame Ontwikkelingsdoelstellingen of Substainable Goals (SDG's) op.  Deze worden vertaald in 17 doelen die zich reflecteren in vijf grote SDG's thema's : People, planet, Prosperity, Partnership & Peace. 

Halle positioneert zich als een duurzame stad in haar eigen werking en in haar projecten. Als organisatie willen we inzetten op duurzaamheid omdat we als openbaar bestuur een voorbeeldfunctie te vervullen hebben naar de burger en onze medewerkers. Gezien duurzaamheid een interne, maar ook externe focus heeft en bovendien sterk verweven is in met verschillende beleidsdomeinen werd ervoor gekozen om duurzaamheid als transversaal thema op te nemen binnen de meerjarenplanning 2020-2025.

Jaarrekening 2022:

Duurzaamheid is een thema dat niet meer weg te denken is binnen de werking van een stadsbestuur. Elke ambtenaar is een soort van duurzaamheidsambtenaar. Vele medewerkers beseffen dit en hebben zelf al heel wat kennis om duurzame concepten en principes te vertalen in de praktijk. Dit zorgt er echter soms voor dat er geen duurzaamheidsadvies meer wordt gevraagd, waardoor de duurzaamheidsambtenaar niet betrokken wordt bij projecten die zeer relevant zijn. Naast deze constatatie, verloopt het aanvragen van duurzaamheidsadvies voor college nota’s vlot. 

Stad Halle maakte in 2021 werk van de opmaak van een intergemeentelijk SECAP (“Sustainable Energy and Climate Action Plan”) met als hoofddoel klimaatacties uitvoeren om de uitstoot van CO2 op haar grondgebied tegen 2030 met tenminste 40% te reduceren. In 2022 vond een verdere concrete uitwerking plaats, steeds in samenspraak met de betrokken diensten. In september 2022 werd het finale SECAP goedgekeurd door de gemeenteraad. Er dient tweejaarlijks gerapporteerd te worden naar Europa omtrent de vooruitgang van de 37 maatregelen van het SECAP. 
Ook de volgende editie van het Lokaal Energie- en Klimaatpact, LEKP 2.0, werd ondertekend het afgelopen jaar. Er werd werk gemaakt van een monitorsysteem om de vooruitgang van de acties binnen de vier werven (vergroening, renovatie en hernieuwbare energie, mobiliteit en tot slot water) te kunnen opvolgen. Hierbij is er op regelmatige basis input nodig van verscheidene staddiensten zoals Groen Wegen en Afval, Ruimte en Wonen, Patrimonium en Mobiliteit, wat zorgt voor sensibilisering van de te behalen doelen bij de betrokken ambtenaars.

Er werden verscheidene projecten uitgevoerd die kaderen binnen het SECAP en het LEKP zoals de groepsaankoop regenwatertonnen, de jaarlijkse haagplantactie in samenwerking met de Halse milieuraad, de verlenging van de online natuurbuurcatalogus boordevol tips om je perceel klimaatbestendig te maken en de benovatiecoaches die van 01/01/2021 tot 31/12/2022, 56 benovatieadviezen verleenden. Ook werd er in 2022 opnieuw ingezet op deelmobiliteit. Er werd een autodeelsalon georganiseerd om de bekendheid van de verschillende deelorganisaties te vergroten. Omdat mobiliteit een van de belangrijkste sectoren, misschien zelfs dé belangrijkste sector, is om effectief resultaat te boeken in CO2 reductie, werd er een “Actieplan Gedeelde Mobiliteit Halle – Beersel – Sint-Pieters-Leeuw” opgemaakt. Het plan moet ervoor zorgen dat gedeelde mobiliteit naar een hoger niveau wordt getild zowel tegen het einde van de huidige legislatuur (korte termijn) als op middellange termijn (2030). Er moet aandacht worden besteed aan de effectieve uitwerking van dit actieplan.
Net zoals vorig jaar is de koppeling met de SDGs (of duurzame ontwikkelingsdoelstellingen) minder vanzelfsprekend. Toch wordt jaarlijks de SDG monitor ingevuld om te zien hoe Halle scoort op de 17 SDGs en wordt er meegedaan aan de “Week van de Duurzame Gemeente”. Deze week is een belangrijk initiatief om ook burgers te betrekken bij het klimaatbeleid en de Halse duurzame helden in de kijker te zetten. 

Ik adviseer dat niet alleen duurzaamheid, maar ook de andere transversale thema’s betrokken worden vanaf een vroeg stadium bij projecten om te voorkomen dat het geleverde advies te laat komt. Daarnaast dient dit advies steeds toegevoegd te worden aan de collegenota. Ook al denkt men dat er geen duurzaamheidsadvies gevraagd moet worden, kan dit toch relevant zijn zodat de duurzaamheidsambtenaar op de hoogte is én blijft van de verschillende projecten. Tot slot zou ik de aandacht willen vestigen op het invullen van de transversale thema’s bij de acties van de meerjarenplanning. 

Een kindvriendelijke stad verbindt zich ertoe de rechten van het kind te realiseren op alle beleidsdomeinen.
Hierbij worden 4 uitgangspunten gehanteerd:

- In een kindvriendelijke stad zijn kinderen en jongeren volwaardige medeburgers. Ze zijn niet enkel de toekomst, ze zijn ook - en vooral - het nu. Ze hebben dus het recht om actief mee vorm te geven aan de stad en haar samenleving.

- Kindvriendelijkheid gaat over alle levensdomeinen van kinderen en jongeren en heeft dus consequenties voor alle beleidsdomeinen. Dit wordt duidelijk zichtbaar binnen de meerjarenplanning door kindvriendelijkheid als transversaal thema toe te passen.

- De implementatie van kinderrechten zijn geen doel ‘an sich’, wel kunnen ze gehanteerd worden als hefboom voor verandering. Daarenboven moeten kinderrechten steeds binnen de reële context gezien worden. Kindvriendelijkheid is een dynamisch, veranderlijk proces waarin steeds nieuwe aspecten en uitdagingen worden toegevoegd.

- Kindvriendelijkheid kan gehanteerd worden als barometer voor een goed lokaal beleid dat onder andere de leefbaarheid voor iedereen verhoogt. De lat leggen op niveau van de meest kwetsbare burgers, o.a. kinderen, maakt dat het beleid iedereen in ogenschouw neemt.

Jaarrekening 2022:

In 2022 kwamen al behoorlijk wat acties van de stad in verband met kindvriendelijkheid tot realisatie. Een groot deel van de werking rond kindvriendelijkheid vinden we echter ook terug in de reguliere werking van de stad. Ook daar wordt verder op ingezet. Veel diensten werken mee aan een kindvriendelijk Halle en het draagvlak voor het realiseren van kindvriendelijke acties blijft groot. 
-    De stad creëerde een project rond ontmoeting, ontwikkeling en creatief ondernemen in een duurzaam klimaat en zocht hiervoor een partner. Villa Basta en Pand dienden een projectvoorstel in met tijdelijk gebruik van een gebouw op de Brusselsesteenweg waar ze intussen al een co-workplek realiseerden, workshops en vakantiekampen aanbieden, de uitleendienst GoeGerief uitbouwden en verschillende co-housers (partnerorganisaties, lokale ondernemers, kunstenaars,…) de kans geven om hun ding te doen in het gebouw. 
-    Een aantal Halse horecazaken schonken meer aandacht aan kindvriendelijkheid in hun zaak. 
-    De stad biedt vorming aan leiding van de jeugdverenigingen
-    De waterspeeltuin werd officieel geopend op 22 juni 2022. Naast het zwembad vinden we 2 speelzones: een met waterspeeltoestellen en een met waterfonteinen. De speeltuin is toegankelijk voor rolstoelgebruikers en draait zoveel mogelijk op regenwater. 
-    Verschillende stadsgebouwen werden kindvriendelijker ingericht. In de wachtruimtes vinden kinderen voortaan speelhoeken met een speelhuisje of een speelbak met spelletjes, boekjes en puzzels. Daarnaast zijn de toiletten in de gebouwen aangepast met onder andere een opstapje, een brilverkleiner en een luiertafel. Bovendien vind je vanaf nu een (borst)voedingsruimte in een aantal stadsgebouwen, zoals het stadhuis en de bibliotheek. Alle kindvriendelijke infrastructuur kan je trouwens duidelijk herkennen aan het logo van Basiel, de kindermascotte van de stad. Zo vinden ouders en kinderen overal vlot hun weg ernaartoe.
-    De Blokspot, een studeerplek voor studenten, werd opnieuw georganiseerd in de eerste en tweede zittijd. Tijdens kerstexamens openden we voor het eerst ook een Blokspot door in de pastorij in Lembeek.

Innovatie gaat over het toepassen van nieuwe technologieën en nieuwe ideeën in producten, diensten en processen, om waarde te creëren voor de gemeenschap. Bij de stad bekijken we hoe de stedelijke werking zich slimmer kan organiseren. We willen innovatieve ideeën en technologieën inzetten om doelstellingen beter te realiseren.
De organisatie wil onderzoek verrichten naar de meerwaarde van innovatieve technologieën voor diverse stedelijke processen en diensten. Hiermee is innovatie een thema dat doorheen verschillende aspecten en doelstellingen van onze organisatie loopt. Omwille van deze reden is ervoor gekozen om innovatie als transversaal thema te belichten binnen de strategische meerjarenplanning.

Jaarrekening 2022:

Het afgelopen jaar was een jaar waarin we met verschillende crisissen moesten leren omgaan. De nood aan innovatie in een wereld in verandering is relevanter dan ooit. Dit reflecteert zich ook in de projecten waarbij een innovatieve insteek gehanteerd werd. 

Tijdens het eerste carnavalsfeest na de coronabeperkingen werd er gebruikt gemaakt van telecomdata om de drukte tijdens het evenement op de voet op te volgen. Met de hulp van real-time crowdmonitoring konden de veiligheidsdiensten via gsm-signalen goed in de gaten houden op welke plekken het eventueel té druk zou worden. Er werd zo vastgesteld dat er op zaterdag 26/03/2022 een piek van feestgangers aanwezig was rond middernacht, zo’n 20.000 fuifbeesten telde onze stad toen! Op zondag 27/03/2022 zagen we een piek aanwezigheid van ongeveer 26.000 bezoekers omstreeks 17u voor de stoet. Door een betere spreiding van de carnavalisten over de verschillende pleinen was het nergens overdreven druk en kon steeds de veiligheid gegarandeerd worden.

Binnen het PIO project ‘duurzaam gedragen straatlicht’ werd dit jaar de analyse gedeeld in welke mate het dynamisch doven en dimmen voor een extra besparing kon zorgen. Hoewel de cijfers aangaven dat er wel degelijk een merkbare besparing op te merken was, bleek de omvang ervan niet voldoende groot wanneer vergeleken met de nieuwe brandschema’s van Fluvius. De kostenbatenanalyse is bijgevolg negatief in functie van besparing. Het is echter belangrijk mee te nemen dat het dynamisch doven en dimmen niet enkel over besparen gaat maar ook over het geven van licht wanneer er echt licht nodig is. Deze testcase was positief.  

Tot slot kende 2022 de implementatie van een wegdekmonitoringsysteem. Er werden sensoren geplaatst op een 11-tal wagens, de helft eigen vloot; de andere helft particulier. Deze sensoren meten aan de hand van geluidstrillingen de staat van het wegdek. Deze data wordt verzameld en geanalyseerd met de hulp van artificiële intelligentie. Het resultaat is dat we elke maand een nieuwe stand van zaken van ons wegdek krijgen die we gebruiken bij het onderhoud van onze straten.